ن : حميد
۱- زندگینامه :
حضرت خدیجه (س) یکی از چهار زن کامل دنیا، اولین و بهترین همسر
رسول خدا (ص) و مادر حضرت فاطمه زهرا (س) است.
او از لحاظ نسب از همه زنان پیغمبر(ص) به ایشان نزدیکتر است چرا که
از سوى پدر در نياى سوم و از سوى مادر در نياى هشتم با نسب پيامبر
گرامی اسلام صلى الله عليه وآله پيوند مى خورد.
تاریخنگاران، بارها از او با عناوینی همچون «بانوی دوراندیش و خردمند»
یا «بانوی عاقل» یاد کردهاند. حضرت خدیجه (س) قبل از ازدواج با پیامبر
یکی از ثروتمندترین مردم مکه بود ، ولی هرگز از یاری فقیران غافل
نمی شد و خانهاش همواره کعبه آمال مردم بینوا و پناهگاه نیازمندان بود.
کرم، سخاوت ، دوراندیشی، درایت، عفت و پاکدامنی، از وی بانویی
پرهیزکار و مورد احترام ساخته بود. لقب «بانوی بانوان قریش» که در آن
زمان به وی داده شد، نشان دهنده جایگاه او در میان مردم است.
ازدواج حضرت خدیجه(س) با پیامبر اکرم (ص)هنگامی بود که ۲۵ سال
از عمر شریف پیامبر و چهل سال از عمر ایشان میگذشت.
زندگی مشترک ایشان نیز حدود ۲۵ سال بطول انجامید.
۲- فرزندان خدیجه (س) :
در تعداد فرزندان حضرت خدیجه(س) میان مورخان اختلاف است اما مشهور
این است که ثمره ازدواج رسول خدا (ص) و خدیجه(س) ، شش فرزند
بوده :
۱- هاشم ۲- عبدالله (به این دو «طاهر» و «طیب» میگفتند) ۳- رقیه
۴- زینب ۵- ام کلثوم ۶- فاطمه .
پسران خدیجه(س) پیش از بعثت پیامبر (ص) از دنیا رفتند ولی دخترانش ،
نبوت پیامبرخدا(ص) را درک کردند .
۳- نخستین بانوی مسلمان :
حضرت خدیجه (س) نخستین زنی بود که به پیامبری حضرت محمد
صلیاللهعلیهوآله ایمان آورد و اولین بانویی بود که همراه امام علی
علیهالسلام با پیامبر به نماز ایستاد و پیشانی بندگی بر خاک سایید.
او انسانی روشن بین و دور اندیش بود . با گذشت ، علاقهمند بهمعنویات ،
وزین و با وقار ، معتقد به حق و حقیقت و متمایل به اخبار آسمانی بود .
همین شرافت برای او بس که همسر رسول خدا (ص) بود و گسترش دین
اسلام به کمک مال و ثروت او تحقق یافت .
در تاریخ آمده: «حضرت محمد (ص) هر وقت از تکذیب قریش و اذیتهای
ایشان محزون و آزرده میشدند ، هیچ چیز آن حضرت را مسرور نمیکرد
مگر یاد خدیجه ; و هرگاه خدیجه را میدید مسرور میشد»
۴- خدمات حضرت خدیجه به اسلام :
حضرت خدیجه (س) پس از ازدواج با پیامبر، تمام داراییاش را به
ایشان بخشید تا آن را هرگونه میخواهد مصرف کند.
رسول گرامی اسلام در این زمینه میفرماید:
«هیچ ثروتی به اندازه ثروت خدیجه علیهاالسلام برای من سودمند نبود».
همچنین حضرت خدیجه (س) تا زنده بود، اجازه نداد آزار و شکنجه مشرکان
بر رسول خدا (ص) سخت آید. هنگامی که رسول الله صلیاللهعلیهوآله با
باری از مصیبت و اندوه به خانه میآمد، خدیجه او را دلداری میداد و
نگرانی را از ذهن و خاطرش میزدود.
۵- مقام و منزلت خديجه كبرى سلام الله علیها :
از رسول اكرم صلى الله عليه وآله احاديث فراوانی در مناقب
حضرت خديجه سلام الله عليها رسيده است كه برخی از آنها
عبارتست از:
۱. هر روز خداى متعال چندين بار با وجود خديجه بر فرشتگان مباهات
مى كند.
علامه مجلسى، بحار الانوار، ج 18، ص 243 ـ اربلى، كشف الغمه، ج 2، ص 72
۲. او هنگامى به من ايمان آورد كه ديگران به من كفر مى ورزيدند. او مرا
تصديق نمود ، هنگامى كه ديگران انكار مى كردند ، او همه ثروتش را در
اختيار من قرار داد هنگامى كه ديگران دريغ مى ورزيدند. خداى منان از او
به من فرزند عنايت كرد ولى ديگران را محروم ساخت .
ذهبى، سِيَر اعلام النبلاء، ج 2، ص 82 ـ ابن حجر ، الاصابه، ج 4، ص 275
۳. بهترين بانوان عالميان عبارتند از: مريم دختر عمران، آسيه
دختر مزاحم، خديجه دختر خويلد و فاطمه دختر محمد (ص) .
ابن اثير، اُسْد الغابه، ج 5، ص 537.
۴. برترين بانوان بهشت عبارتند از: خديجه دختر خويلد، فاطمه دختر
محمد(ص)، مريم دختر عمران وآسيه دختر مزاحم (همسر فرعون).
ابن عبد البرّ، الاستيعاب، ج2، ص 720
۵. خديجه پيش از همه بانوان عالم، به ايمان به خدا ورسول خدا سبقت
گرفت.
حاكم، مستدرك صحيحين، ج2، ص720
۶. من او را از اعماق دل دوست داشتم .
بحرانى، العوالم، ج 11، ص 32.
۷. من دوستداران خديجه را نيز دوست مى دارم.
محلاتى، رياحين الشريعة، ج 2، ص 206.
۸. هرگز خداى متعال همسرى بهتر از خديجه به من عطا نكرد.
ابن هشام، السيرة النبوية، ج 1، ص 80.
۹. خداى متعال على، حسن، حسين، حمزه، جعفر، فاطمه وخديجه را بر
جهانيان برگزيد .
علامه مجلسى، بحارالانوار، ج 37، ص 63
۱۰. خطاب به عايشه: از خديجه اينگونه سخن مگو، او نخستين
بانويى بود كه به من ايمان آورد، او براى من فرزند آورد وتو محروم
شدى .
قاضى نعمان، شرح الاخبار، ج 3، ص 20
«ابناسحاق» سیرهنویس قدیمى نیز اعتراف مىكند كه: مقام معنوى و
اخلاقى حرمت بىمانند خدیجه به جایى رسید كه مورد عنایت خاص الهى
قرار گرفت.
چنان كه روزى جبرئیل به هنگام نزول وحى گفت: «اى پیامبر، سلام
پروردگار یكتا را به خدیجه برسان.» پیامبر اسلام نیز به خدیجه گفت:
«اى خدیجه، اینك جبرئیل درود پروردگار را به تو ابلاغ مىكند». آنگاه خدیجه
در پاسخ گفت: «خداوند خود سلام است و آغاز سلام و درود از اوست،
و درود و سلام بر جبرئیل...»
پیامبر پس از خدیجه تا آخر عمر خدیجه را فراموش نکرد و هر از چند گاهی
از او تقدیر و تمجید میکرد. عایشه گفته است: «رسول خدا (ص) از خانه
بیرون نمیرفت مگر این که به نوعی از خدیجه یاد میکرد و از وی به نیکی
ستایش مینمود. روزی او را به یاد آورد. رشک و حسد وجودم را فرا گرفت.
گفتم آیا او بیش از یک پیرزن بود؟ خداوند زن بهتری به تو عطا فرموده است.
پیغمبر خشمگین شد. آن گاه فرمود: سوگند به خدا، پروردگار بهتر از او را
به من نداد. او به من ایمان آورد در هنگامی که مردمان به من کفر
میورزیدند و ازاو به من فرزندانی عطا کرد در حالی که مرا از فرزندانِ دیگر
زنان محروم نمود»
عایشه گفت: «با خود گفتم دیگر هرگز خدیجه را به بدی یاد نخواهم کرد».
۶- وفات خدیجه (س) :
حضرت خدیجه کبری (س) در روز دهم ماه رمضان سال دهم بعثت و
تنها سه روز پس از وفات حضرت ابوطالب (پدر امام علی)در سن 65
سالگی درگذشت.
در واپسين لحظات زندگى حضرت خديجه پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله به
او بشارت داد كه در بهشت نيز او همسر آن حضرت خواهد بود.
پس از وفات ایشان ، پیامبراکرم (ص) غسل و کفن او را به عهده گرفت .
ناگهان جبرئیل درحالی که کفن از بهشت همراه داشت ، نازل شد و عرض
کرد : یا رسول الله ، خداوند به تو سلام میرساند و میفرماید :
«ایشان اموالش را در راه ما صرف کرد و ما سزاوارتریم که کفنش را به
عهده بگیریم .»
پیامبرخدا بدن خدیجه را درخارج شعب ابی طالب و در دامنه کوه «حجون»
دفن کرد درحالیکه خود بدن مطهر همسر گرامیش را داخل قبر گذاشت.
پیامبر خدا این سال را عام الحزن نامیدند.
در طول قرون و اعصار متمادی گنبد وبارگاه باشكوهى برفراز قبر
شريف حضرت خدیجه (س) بود تا اینكه در سال 1344هـجری ،
حرم مطهرش توسط ددمنشان وهابى با خاك يكسان گرديد.
پس از ارتحال خديجه كبرى سلام الله عليها ،منزل مسكونى اش
به عنوان يكى از مشاهد مشرّفه، همه ساله مورد بازديد هزاران
زائر مشتاق، الهام بخش حجاج بيت الله الحرام بود.
ابن بطوطه جهانگرد نامى مى نويسد: از مشاهد مشرفه
در نزديكى مسجدالحرام «قبّة الوحى» است و آن خانه ام المؤمنين
خديجه مى باشد .
همچنین شيخ انصارى (قدس سره) در مناسك حج خود
مى نويسد: در مكه معظمه مستحب است كه حجاج خانه
خدا به منزل حضرت خديجه شرفياب شوند .
لیکن با كمال تأسف ،دست جنايت پيشه آل سعود اين
«قبّة الوحى» را نيز همانند ديگر آثار اسلامى تخريب و با
خاك يكسان نموده است.
:: موضوعات مرتبط: اهلبیت (ع)
